سرقت مقاله جزو سرقت ادبی به شمار می‌رود. متأسفانه موارد نقض حق کپی رایت مقالات روزبه‌روز بیشتر می‌شود. البته پیشرفت تکنولوژی و همه‌گیر‌شدن استفاده از اینترنت برای همگان سبب شده تا راحت‌تر بتوان سرقت مقالات را شناسایی کرد. اگر مقاله شما توسط شخص دیگری و با اسم خود به چاپ رسیده باشد به چه مرجعی برای رسیدگی به آن می‌توان مراجعه کرد؟ در این مقاله قصد داریم تا در مورد قضیه صحبت کنیم.
فهرست مطالب
سرقت علمی یا سرقت ادبی (plagiarism)
مجازات سرقت مقاله
مرجع رسیدگی به جرم سرقت مقاله در ایران
در کشورمان، چه نوع سرقت ادبی تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد؟
مدارک مورد نیاز برای طرح شکایت سرقت مقاله یا سرقت ادبی
سرقت مقاله چاپ شده در خارج از کشور
سرقت علمی یا سرقت ادبی (plagiarism)
اگر آثار ادبی دیگران از جمله تصویر، جدول، نوشته و غیره را بدون اینکه تغییری در آنها ایجاد کنیم و بدون اینکه به صاحب اثر رفرنس داده شود در نوشته های خود استفاده کنیم و آن را منتشر کنیم اعم از این که عمدی یا غیرعمدی باشد سرقت علمی یا سرقت ادبی (plagiarism) نامیده می‌شود.
بسیاری از سرقت های ادبی که انجام می‌شوند به صورت غیر عمدی هستند اما چگونه می‌شود باور کرد که یک استاد دانشگاه از تعریف سرقت ادبی آگاهی نداشته و به صورت ناآگاهانه و غیر عمد این عمل را انجام داده است.
گاهی اوقات سارق ادبی تنها به کپی کردن قسمت‌هایی از متن مقاله اکتفا نمی‌کند و تمامی مقاله را به اسم خود به چاپ می‌رساند.
”اگر به صورت ناآگاهانه مرتکب سرقت ادبی شده‌اید و قصد دارید سرقت ادبی مقاله را برطرف کنید لطفا از مقاله رفع سرقت ادبی دیدن فرمایید.“
مجازات سرقت مقاله
طبق ماده ۲۳ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هرکس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدیدآورنده بدون اجازه او یا عامداً به شخص دیگری غیر از پدید آورنده نشر یا پخش یا عرضه کند به حبس تادیبی از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
مرجع رسیدگی به جرم سرقت مقاله در ایران
دادسرای فرهنگ و رسانه در تهران از دادسراهای تخصصی در نظام قضایی کشورمان است که به تحقیق، تعقیب و کشف جرم سرقت مقاله و سرقت ادبی می‌پردازد. دادسرای فرهنگ و رسانه، بدون شکایت شاکی خصوصی یا مدعی خصوصی، امکان ورود به جرم سرقت مقاله را ندارد.
آدرس دادسرای شهر تهران: میدان ۱۵ خرداد، طبقه فرهنگ، ساختمان مرکزی دادسرای عمومی و انقلاب تهران.
در شهرستان‌ها هم می‌توان به دادسرای عمومی شهرستان محل وقوع جرم و یا دادگاه عمومی بخش مراجعه کرد.
”اگر هنوز مجله مناسبی برای ارسال مقاله انتخاب نکرده‌اید لطفا از مقاله انتخاب مجله دیدن فرمایید.“
در کشورمان، چه نوع سرقت ادبی تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد؟
در حال حاضر، حمایت از حقوق مادی و معنوی مقالات و آثار ادبی، هنری که در خارج از کشورمان منتشر شده‌اند امکان پذیر نیست؛ چرا که کشور ما اکنون به کنوانسیون برند نپیوسته است. فقط مقالات و آثاری مورد حمایت قانون‌گذار در ایران هستند که برای اولین بار در کشور ایران منتشر شده باشند.
مدارک مورد نیاز برای طرح شکایت سرقت مقاله یا سرقت ادبی
● مدرک شناسایی شخص شاکی ترجیحاً کارت ملی باشد.
● مشخصات مقاله‌ای که مدعی سرقت علمی آن هستید.
● مدارک و استدلات اثبات شخص سرقت کننده مقاله
● در صورتی که شکایت از سمت وکیل مطرح شده باشد بایستی وکالتنامه وکیل دادگستری را هم به همراه داشته باشید.
سرقت مقاله چاپ شده در خارج از کشور
هنگامی که شخصی استفاده غیرمجاز از مقاله‌اش را می‌بیند؛ شاید در ابتدا شوکه شود و یک ایمیل به شخص سارق بزند. اما قبل از انجام هر کاری یک نفس عمیق بکشید و اوضاع را با دقت بیشتری تحلیل کنید تا بتوانید به بهترین نتیجه برسید.
در ابتدای کار، بایستی شروع به جمع آوری مستندات و پرونده‌هایی کنید که ادعای‌تان را اثبات می‌کند. مانند نسخه چاپ شده مقاله، نام مجله، مکاتباتی که با مجله داشته‌اید، تاریخ چاپ مقاله و غیره. سپس مستندات را برای مجله‌ای که مقاله به سرقت رفته شما را چاپ کرده است ارسال کنید و آنها را از این موضوع مطلع کنید تا هر چه سریعتر نسبت به رفع آن اقدام کنند.
