ترجمه تخصصی یا ترجمه علمی

ترجمه تخصصی، ترجمه علمی یا ترجمه حرفه ای؟کدام صحیح است؟

ترجمه تخصصی یا ترجمه علمی یکی از مواردی است که بسیاری از کاربران در ترجمه تخصصی ایرانیان نسبت به آن تاکید دارند. در قسمت ثبت سفارش ترجمه، قسمتی وجود دارد که کاربر می تواند توضیحات خود را در آن وارد نماید و این توضیحات برای مترجم و واحد پشتیبانی در ترجمه تخصصی ایرانیان قابل مشاهده خواهد بود. اکثر مواردی که در این قسمت مطرح می شود بیشتر جنبه تاکید بر دو اصل را دارند:

  1. قسمت هایی که باید ترجمه شوند
  2. کیفیت ترجمه

اکثر کاربران در قسمت توضیحات تاکید می کنند که ترجمه ای می خواهند که تخصصی بوده و توسط مترجمی که در این زمینه خاص تخصص دارد انجام گیرد. مسئله ای که در اینجا مطرح است، بررسی خود کلمه “ترجمه تخصصی” است. در کشور ما اصطلاح و عبارتی که برای ترجمه متن و مقالات تخصصی در رشته های متفاوت بسیار جا افتاده و رایج است، کلمه ترجمه تخصصی است.. به عنوان مثال عبارت ترجمه مقالات تخصصی با ترجمه تخصصی مقالات تقریبا هم مفهوم بوده و به معنای انتخاب کیفیتی از ترجمه است که مترجم بتواند از معادل های مصطلح و رایج در زمینه خاص مقاله استفاده نماید. با توجه به این مسئله ترجمه تخصصی در کشور بیشتر استفاده شده و بین اکثر جامعه دانشگاهی رواج دارد.

در مقابل کلمه ترجمه علمی نیز وجود دارد که اگر بخواهیم این عبارت را توضیح دهیم به صورت خلاصه می تواند عنوان نمود در عمل همان مفهوم ترجمه تخصصی را به دنبال دارد. ترجمه علمی اصطلاح رایج برای عبارت scientific translation بوده در مقابل ترجمه تخصصی برگردان عبارت technical translation است. تنها تفاوتی که می توان به آن اشاره کرد (که هر چند در عمل و در زبان فارسی عملا این تفاوت بسیار کمرنگ است) این واقعیت است که ترجمه علمی بیشتر پیرامون ترجمه مقاله و ترجمه کتب تخصصی فعالیت دارد ولی ترجمه تخصصی سایر زمینه ها مانند ترجمه کاتالوگ ها و مراجع فنی مانند بروشور ها و استاندارد های صنعتی را شامل می شود.

در مقابل این مسائل یک مطلب دیگر نیز وجود دارد و آن ترجمه حرفه ای است. ترجمه حرفه ای عبارتی است که به معنای استفاده از یک مترجم حرفه ای برای ترجمه متون است. به عنوان مثال ترجمه حرفه ای می تواند توسط یک مترجم عمومی که در ترجمه متون مورد استفاده قرار می گیرد انجام گیرد. اما واقعیت آن است که استفاده از مترجم حرفه ای برای متون تخصصی الزاما یک حسن و منفعت به حساب نمی آید. مترجمین حرفه ای با مرور زمان علاوه بر تسلط بر دایره لغات بالاتر شیوه بیان بهتری را تجربه می کنند . به همین دلیل برای ترجمه متون عمومی یا متونی که به تخصص خاصی احتیاج ندارد می توانند یک گزینه مناسب باشند اما در مورد ترجمه متون تخصصی بالاخص ترجمه مقالات تخصصی، تا زمانی که مترجم بر دایره اصطلاحات تخصصی یک رشته خاص مسلط نگردد، افزایش تجربه مفید واقع نخواهد شد.

اگر بخواهیم یک جمع بندی داشته باشیم، ترجمه تخصصی واژه ای است که در فارسی از همه رایج بوده و به سطحی از ترجمه اشاره می نماید که در آن مترجم قادر به معادل یابی صحیح و مناسب اصطلاحات و لغات تخصصی است.