با گسترش اینترنت همه چیز لفظ آنلاین به خود گرفته و دسترسی به آن بسیار راحت تر شده است. یکی از این موارد دیکشنری هایی است که روزگاری به صورت کتب حجیم در دسترس بودند و هم اکنون در بستر اینترنت قرار گرفته اند. سایت هایی که تحت عنوان دیکشنری آنلاین یا دیکشنری تخصصی زحمت چند دقیقه ای پیدا کردن کلمات را از بین برده و در کمتر از پنج ثانیه به جست و جو در بین میلیون ها کلمه پرداخته و نتایج دلخواه شما را پدید می آورند. همه این ها ویژگی های خوب و مفیدی است که به واسطه گسترش اینترنت به وجود آمده اند و حق نیست که آن ها را کوچک شماریم.
اما از دید فنی، قضیه کمی متفاوت است. اگر عبارت دیکشنری تخصصی را در گوگل یا هر موتور جستجوی دیگری سرچ کنید به موارد جالبی برخواهید خورد: بیش از ۱۵ وب سایت با طرح و ظاهر متفاوت که خیلی جامع تحت عنوان دیکشنری تخصصی فعالیت دارند. این اتفاق در وهله اول بسیار خوب است زیرا در فاصله زمانی بسیار کوتاه می توانید در چندین وب سایت به جستجو بپردازید و احتمالا حداقل در یکی از این وب سایت ها به عبارت جستجو شده خواهید رسید. اما آیا این مسئله می تواند تضمین دهنده دقت و صحت ترجمه تخصصی یک عبارت باشد یا خیر؟ برای بررسی بیشتر بهتر است نیم نگاهی به این سایت ها داشته باشیم.
تمامی این سایت ها از یک دیتابیس ثابت استفاده می کنند یعنی مجموعه ای از لغات را برای استفاده در وب سایت انتخاب کرده و هر بار که کاربر کلمه ای را جستجو می کند، در بین این پایگاه داده به جست و جو می پردازند. برخی از این سایت ها امکانات دیگری را نیز اضافه کرده اند و کاربران خود نیز می توانند معادل کلمه یا کلماتی را پیشنهاد دهند. این ویژگی یک ویژگی مهم و کاربردی است و هرچند صلاحیت و نیت شخص پیشنهاد دهنده مشخص نیست ولی بازهم نسبت به پیدا کردن معادل از یک سری لغات از پیش تعیین شده، دارای برتری است. با وجود تمامی این موارد واقعیت قضیه این است که نمی توان به معادل های پیشنهادی این وبسایت ها اعتماد کرد. متاسفانه برخی از مترجمین به اندازه ای به این سایت ها اعتماد دارند که حتی این سایت ها را به عنوان مرجع استفاده می کنند. باید قبول کرد که میزان اعتبار این سایت ها نسبت به واژه نامه کتب تخصصی بسیار پایین تر است و نمی توان آن ها را یک مرجع معتبر نامید.
برای نمونه عبارت incremental dynamic analysis را در یکی از این دیکشنری های آنلاین جستجو کردیم. عبارتی که پیدا شد: تجزیه و تحلیل پویا افزایشی!
در صورتی که این عبارت در ترجمه تخصصی عمران بسیار رایج است و معنی آن تحلیل دینامیکی افزایشی است. بدون شک اگر مترجم از واژه پیشنهادی این وبسایت استفاده نماید، تعجب خواننده متن را به همراه خواهد داشت.
